Niebieski kot? Liliowy? Płowy?
Po zapoznaniu się z umaszczeniami bazowymi możemy przejść do wersji rozjaśnianych tych kolorów. Wbrew pozorom wariantów jest całkiem sporo i zatrzymują dech w piersiach! A genów rozjaśniających w zasadzie wyróżniamy tylko jeden- D. Skrót ten pochodzi od angielskiej nazwy Dilution, oznaczającego tyle co rozcieńczony. W wersji dominującej – DD lub Dd nie powoduje on zmian ubarwienia zwierzęcia, a dopiero zmienia się coś w przypadku homozygoty recesywnej dd. Zatem maść rozjaśnioną mogą przekazać tylko osobniki rozjaśnione – dd lub nosiciele genu bez widocznych objawów posiadania tej mutacji Dd.
Z recesywności tego genu wynika trudność w jego dziedziczeniu. 100% pewność otrzymania rozjaśnionego potomstwa będziemy mieli po połączeniu dwojga rozjaśnionych kotów – dd x dd. Następnie nieco mniejsze, bo 50% po dobraniu osobnika rozjaśnionego z nosicielem- dd x Dd, a najmniejsze 25% po skrzyżowaniu ze sobą dwóch nosicieli Dd x Dd. Trudność uzyskania poniższych kolorów wzrasta wraz z rzadkością poszczególnych alleli warunkujących dane umaszczenia bazowe.
W zależności od umaszczenia wyjściowego rozróżniamy kilka jego wariantów:
–niebieski (B_dd) jest to rozjaśniony czarny kot.
-liliowy (bbdd, bbldd) powstaje poprzez nałożenie się dwóch alleli dd na kolor czekoladowy.
–płowy (blbldd) kolor jest kolejnym rozjaśnionym umaszczeniem z grupy kolorów genu B. Jest on efektem rozjaśnienia maści cynamonowej recesywnymi alleami dd. Jest on najrzadszym z tej całej wymienionej dotąd trójki, ponieważ taki kot jest podwójną homozygotą recesywną – blbldd, więc trudność otrzymania takiego koloru wzrasta dwukrotnie!
– kremowe (XOXOdd), to maść ruda rozcieńczona, tak jak powyższe, dwoma allelami recesywnymi dd.
Jeżeli „zwykła” szylkretowa kotka (XOXo) dostanie takiego rozjaśnienia wygląda jak ta poniżej (XOXodd).
Na końcu warto wspomnieć o jeszcze jednym genie, który modyfikuje działanie tego opisanego powyżej. Nazywa się go z ang. Dilute modifier o skrócie Dm, a potocznie karmelizowaniem. Jest to gen dominujący i działa w układzie – (DmDm) i (Dmdm). Jakie działanie wywiera na umaszczenia rozjaśnione? Zobaczmy:
– Dm – allel dominujący w przypadku kotów rozjaśnionych zmienia jeszcze dodatkowo ich okrywę włosową na jaśniejszą. Gdy kot nie posiada dwóch alleli dd, to w takim przypadku zwierzę jest tylko nosicielem i może ujawnić ten gen u potomstwa po połączeniu z odpowiednim partnerem.
– dm – brak efektu