Srebrny i co dalej?

Pierwsze wzmianki na temat koni srebrnych opublikowali Castle i Smith. Srebrny jabłkowity pojawia się pod wpływem działania genu dominującego Z. Gen ten rozjaśnia tylko czarną melaninę, nie działając na czerwony barwnik. Dlatego efekt jego działania zobaczymy u koni karych i gniadych. Natomiast wszystkie kolory na bazie kasztana będą jedynie nosicielami. Mogą one przekazać go potomstwu i się u niego ujawnić, jeśli będą miały czarny barwnik.

Cenne wskazówki

Srebrny maluch rodzi się z szeregiem wskazówek na posiadany przez niego niezwykły kolor. Gdzie ich szukać? Przed wszystkim sprawdzamy grzywę i ogon, które powinny być jaśniejsze. Nie zawsze jedno i drugie jest jednakowo jasne. Zdarza się, że tylko grzywa bądź ogon wykazują rozjaśnioną barwę. Kolejnej cechy powinniśmy szukać na kopytkach, które mogą mieć paski znikające wraz z wiekiem. Warto przyjrzeć się również rzęsom, a jeśli są jasne, to dobry znak. Innym akcentem jest odcień sierści, który w przypadku karosrebrnych maluchów może być szarawy, ale podobne zabarwienie mogą mieć też niektóre kare źrebięta. Ważną cechą jest również pajęczyna na kończynach, ale nie każdy musi mieć ją dobrze widoczną. Lecz w połączeniu tych wszystkich detali możemy być dobrej myśli.

Sprawa z końmi gniadosrebrnymi jest nieco bardziej skomplikowana, ponieważ sierści do zaobserwowania jest tu znacznie mniej ze względu na rudy kolor. Dodatkowo u maluchów nie widać podpalań, bo zasłania je źrebięcy pióropusz. Dlatego możemy się tu posiłkować głównie grzywą, ogonem, kopytkami , rzęsami i czasem, który wyklaruje okrywę konika.

Jedno czy dwa Z?

Literatura podaje, że w przypadku homozygoty jak i heterozygoty efekt jest ten sam. (Thiruvenkadan i in., 2008). Jednak z osobistych obserwacji i spostrzeżeń innych osób wynika coś innego. A mianowicie można zauważyć pomiędzy nimi różnicę. Homozygoty mają zwykle grzywy i ogony rozjaśnione na całej długości, ale również nie ciemnieją z wiekiem. Natomiast grzywy heterozygot wyglądają jak popularna kilka lat temu fryzura, tj. ombre. Włosie jest ciemne od nasady, a jasne na końcach. Źrebięta heterozygotyczne mogą mieć początkowo jasną grzywę, lecz ściemnieje ona z wiekiem do opisanej wcześniej postaci. Ciało karosrebrnych koni na początku jest szarawe, później ze spora dawką jabłkowitości, która z czasem się traci, a kopytny przybiera bardziej jednolitą czekoladową barwę.

GDZIE SZUKAĆ SREBEREK?

Wśród amerykańskich ras umaszczenie srebrne jest powszechniejsze i spotykane w: Rocky Mountain Horse, Quarter Horse, Morgan, American Saddlebred, Missouri Foxtrotter, Tennessee Walking Horse. To jednak nie jedyne opcje spotkania tych wyjątkowych zwierząt, bo zobaczymy je także u kuców szetlandzkich, walijskich i islandzkich oraz Gypsy Cobów, a nawet zimnokrwistych ardenów i koni miniaturowych. Część przedstawicieli tych ostatnich można spotkać na naszej ziemi, ale jest to ogólnie raczej rzadko spotykana maść. Przedstawicieli tych ostatnich ostatnich można spotkać w Polsce (miniatury na przykład u Hipogryf Miniature Horses Poland) i pokusić się o stanówkę ich srebrnogniadosrokatym ogierem SSM Walkers Hello To U2.

Dobre, bo polski srebrny!

Jednak wbrew pozorom, oprócz sprowadzonych zwierząt, polskie sreberka istnieją! Osobniki tego koloru pojawiają się także u koni szlachetnych w typie małopolskim. Udało mi się odnaleźć około 10 okazów tego koloru, niestety wszystkie te konie są dość stare, więc wszelka dokumentacja przy masowych opisach koni skończyła się na wpisach NN w paszportach. Mimo to istnieją!

Nie licz na polskie ziemniaki!

Z doświadczenia mogę powiedzieć, że na konie zimnokrwiste w Polsce nie ma specjalnie co stawiać, bo stwierdzonych przypadków wśród ogierów jest dosłownie jeden, i to na dodatek sprowadzony. Owszem, często zdarza się, że mocno przypominają one sreberka, jednak miesza tu inny allel. Konie zimnokrwiste mogą posiadać mutacje genu e w locus Extension, czyli  ea (więcej w linku), która sprawia, że koń może przypominać srebrnego, zwłaszcza w genotypie E ea .

Karosrebrny

Wystąpienie tego genu u koni karych (aaE_Z_) powoduje zmianę koloru grzywy do słomianego, szarego, a czasami wręcz prawie białego. Kłoda jest u nich również rozjaśniona do koloru czekoladowego, a kończyny nieznacznie jaśniejsze od kłody. Często występuje w tej maści jabłkowitość. Zazwyczaj jest ona intensywna u młodych koni, które do tego charakteryzują się jaśniejszym odcieniem brązu, aby wraz z wiekiem ściemnieć i stracić  jabłka.

Karosrebrny młody po lewej z jabłkowitością, a z prawej starszy, ciemniejszy i już bez plamek.

Gniadosrebrny

Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku koni gniadych (A_E_Z_), gdyż u nich rozjaśnienie kłody nie jest właściwie widoczne. Inaczej jest z ich czarnymi kończynami i grzywą, ponieważ są one rozjaśnione do szaro-żółtawo-szpakowatego (zdjęcia poniżej). Po kolorze grzywy można tez stwierdzić homo- lub heterozygotyczność zwierzęcia. Te z dwoma kopiami allelu Z mają ją jasną i nie ciemniejącą z wiekiem, a tym z jednym allelem włosie z czasem ciemnieje od nasady i wygląda niczym modne swego czasu ombre.   Zaś u koni kasztanowatych trudno stwierdzić fenotypowo nosicielstwo genu srebrzystości ze względu na specyfikę działania tego genu, tzn.brak oznak rozjaśnienia (Sponenberg, 2003; Stachurska, 2002). Pomimo tego podobno istnieją subtelne różnice pomiędzy „zwykłym” kasztanem, a nosicielem genu Z.

Szkoda oczu

Te zachwycające konie mogą skłaniać hodowców do kojarzeń między sobą by częściej uzyskiwać maluchy o tej konkretnej barwie. Jednak takie postępowanie może nieść u homozygot duże ryzyko anomalii przedniej części oka zwanej zespołem MCOA (multiple congenital ocular anomalies syndrome). Ciekawe badania pod tym kątem przeprowadzono na kucach islandzkich i koniach rasy Rocky Mountain Horse oraz ich krzyżówkach z Kentucky Mountain Horses. Heterozygoty srebrne miały cysty w siatkówce, tęczówce i ciele rzęskowym, a homozygoty dodatkowo wielkoocze, dysplazje siatkówki, zwężone źrenice i zaćmę. Te zmiany znacznie zniekształcają widzenie, prowadząc nawet do ślepoty, a na pewno zaburzają adaptację oka względem oświetlenia. Ma to także odbicie w behawiorze koni srebrnych obarczonych tymi wadami. Z tych względów kojarzenie dwóch koni srebrnych nie jest wskazane.

Znajdź nas na Facebooku!