Kremowy + perłowy
Poproszono mnie o napisanie postu tłumaczącego zależności i różnice występujące pomiędzy dwoma genami rozjaśniającymi: kremowym oraz perłowym. Jako, że obydwa rozjaśniają okrywę włosową i skórę może się wydawać, że można je zidentyfikować tylko na podstawie badań DNA.
Nie jest tak do końca, bo jednak różnią się stopniami działania i sposobem dziedziczenia. Gen kremowy, jak już w innych postach pisałam, dziedziczy się w sposób niepełnej dominacji (dziedziczenie typu Zea). Wystarczy, że dany osobnik posiada jeden allel dominujący (Ccr) tego genu, aby wywołać efekt rozjaśnienia częściowego (w przeciwieństwie do perłowej heterozygoty), a w przypadku posiadania dwóch alleli dominujących- efekt pełnego (podwójnego) rozjaśnienia.
Natomiast gen perłowy jest jednym z dwóch wyjątków, ponieważ jest genem recesywnym. A co to znaczy? Znaczy to tyle, że osobniki heterozygotyczne są nosicielami i nie wykazują obecności genu fenotypowo. Dlatego pierwsze konie perłowe urodzone po rodzicach nie rozjaśnionych, ale nosicielach, były takim zaskoczeniem.
Łatwiej jest w przypadku kojarzenia dwóch osobników homozygotycznych prlprl, bo potomstwo odziedziczy po każdym z rodziców jeden allel rozjaśnienia. Natomiast połączenie konia perłowego z nierozjaśnionym powoduje produkcje nosicieli- heterozygot.
Ale właściwie jakie cechy wykazują konie perłowe prlprl? Istnieje ich kilka. Pierwszymi są rozjaśnienie sierści do odcieni złota oraz piękny, mocny połysk. Skóra nabiera niezwykłego szaro-ciemno-różowego koloru, a oczy pozostają ciemne (jak na zdjęciu powyżej). Ciekawym zjawiskiem jest efekt fenotypowy na poszczególnych umaszczeniach bazowych.
Koń karo-perłowy przypomina bardziej osobnika jeleniego z ciemnobrązowymi miejscami (grzywa, ogon, podpalania) oraz ciemno-różową skórą i ciemnymi oczami.Czarny barwnik zostaje głównie rozjaśniony na kłodzie i szyi, a włosie i dolne partie nóg pozostają ciemniejsze.
Działanie na czerwoną melaninę, jak wspomniałam wcześniej, jest mniejszy niż na eumelaninę. Skutkuje to nieznacznym rozjaśnieniem okrywy włosowej. Przypominając bardziej konia izabelowatego.Natomiast konie gniade zostają rozjaśnione w ten sposób, że nie widać u nich za bardzo tych stref, które są czarne u gniadego osobnika. Wynika, to z faktu większego działania rozjaśniającego na barwnik czarny niż czerwony jak zaobserwowali hodowcy.
Gen kremowy i perłowy doskonale wchodzą ze sobą w interakcję. Spowodowana jest ona ich bliskim sąsiedztwem. Ze względu na to położenie, umaszczenia te w formie heterozygot powodują- pseudo umaszczenie kremowe homozygotyczne. Mówiąc prosto koń posiadający genotyp PRLprlCCcr, będzie wyglądał jak homozygota kremowa. Konia takiego można nazwać: izabelowato-perlowym, jelenio-perłowym lub karym przydymionym-perłowym. Takie rozwiązanie ukazuje jaki potencjał genetyczny posiada koń.
O ile osobnik perłowy jest łatwy do odróżnienia od np. izabelowato-jeleniego, tak ten ostatni od podwójnie rozjaśnionego kremowego (cremello, perlino oraz kremowy przydymiony) nie koniecznie.
Konie posiadające po jednym allelu z każdego genu (_ _ CCcrPRLprl) mogą posiadać oczy niebieskie (jak homozygoty kremowe), zielone lub jasnobrazowe- miodowe. Te dwa ostatnie warianty znacznie ułatwiają ewentualną identyfikację tej mieszanki, jednak nie każdy z nich takowe posiada.
W tym drugim przypadku istotna rolę odgrywa tu obserwacja pokoleniowa lub badania DNA. Jeżeli wiemy jakie umaszczenia posiadali rodzice to już połowa sukcesu. Jeśli jeden z nich był nosicielem genu perłowego (czyli nie był fenotypowo rozjaśniony), a drugi podwójnie rozjaśniony kremowy (cremello, perlino, kremowy przydymiony) to sprawa jest prosta, skoro z takiego połączenia wyszedł koń tak rozjaśniony pseudo-kremowy.
Rodzice: nierozjaśniony nosiciel (CCPRLprl) X cremello/perlino/kremowy przydymiony (CcrCcrPRLPRL)
Potomstwo: pseudo-kremowy (CCcrPRLprl) (izabelowato-perłowa, jelenio-perłowa, kara przydymiona perłowa)– 50%,
heterozygota kremowa (CCcrPRLPRL) (izabelowata, jelenia, kara przydymiona) – 50%
W przypadku nie posiadania informacji na temat rodziców można wziąć pod lupę potomstwo. Jeżeli z kojarzenia z osobnikiem nierozjaśnionym osobnika „teoretycznie” podwójnie rozjaśnionego (czyli w naszym przypadku pseudo-kremowego) uzyskamy źrebię nierozjaśnione jest to dowód na posiadanie genu perłowego . Natomiast urodzenie podwójnie rozjaśnionego źrebięcia (pseudo-kremowego) od matki nierozjaśnionej również może dać nam dowód na nosicielstwo obydwu genów.
Rodzice: nierozjaśniony (CCPRLPRL) X pseudo-kremowy (CCcrPRLprl) (izabelowato-perłowa, jelenio-perłowa, kara przydymiona perłowa) cremello/perlino/kremowy przydymiony (CcrCcrPRLPRL)
CPRL Ccrprl
Potomstwo: nierozjaśniony (CCPRLPRL)– 25%,
nierozjaśniony nosiciel (CCPRLprl) – 25%,
heterozygota kremowa (CCcrPRLPRL) (izabelowata, jelenia, kara przydymiona) – 25%,
pseudo-kremowy (CCcrPRLprl) (izabelowato-perłowa, jelenio-perłowa, kara przydymiona perłowa)– 25%
Jest to związane ze sposobem dziedziczenia, bo jeśli jeden rodzic byłby homozygotą kremową (cremello, perlino, kremowy przydymiony), nie pseudo-kremową, a drugi nierozjaśniony, to źrebak musi być rozjaśniony (schemat dziedziczenia na górze strony)- izabelowaty, jeleni lub kary przydymiony (przy nim należy zwrócić szczególna uwagę, bo może nie być tak jasno widocznym jak pozostałe).
Serdeczne podziękowania dla Katarzyny Okrzesik oraz Paco Marti (właścicielowi stadniny- Paco Marti Yeguada) za udostępnienie pięknych zdjęć tych rzadkich koni!
Special thanks to Katarzyny Okrzesik and Paco Marti (the owner of the stud-Paco Marti Yeguada) for allowing me to show this beautiful pictures of these rare horses!